ARARO

A-Z LOVE STORY TITLES. 

Hi, itago niyo na lang po ako sa pangalang Leo 25 years old.

Magsasaka ako, anak ng magsasaka, at lumaki sa isang baryo sa Isabela kung saan ang lupa ang tanging yaman ng bawat pamilya. Tuwing umaga, bago pa sumikat ang araw, hawak ko na ang araro. Hindi para sa larangan ng digmaan, kundi para sa digmaan ng buhay.

Habang ang ibang kabataan ay nag-aaral sa siyudad, ako’y nakaupo sa likod ng kalabaw, tinuturuan ng tatay ko kung paano iguhit ang tamang linya sa lupa kung paano itanim ang butil ng pag-asa.

Tahimik ang buhay namin. Payak. Walang wifi, walang mall, walang mga bagong gadget. Pero may langit, may simoy ng hangin, may kantang nililikha ng mga kuliglig tuwing dapit-hapon.

Sa gitna ng ganoong simpleng mundo, dumating si Aira ang dalagang anak ng bagong guro sa elementarya. Laking Maynila siya, pero pinili ng kanyang pamilya ang katahimikan ng probinsya matapos mawalan ng trabaho ang kanyang ama at ma-stroke ang kanyang ina.

Una ko siyang nakita habang naglalakad sa palayan, suot ang puting bestida at simpleng tsinelas. Parang hindi siya bagay sa putikan pero parang mas lalong hindi bagay ang mundong ito kung wala siya roon.

"Ikaw ba 'yung anak ni Mang Teodoro?" tanong niya habang nakatitig sa araro kong halos mabali na sa tagal ng gamit.

Tumango ako. Walang salita. Hindi ko alam kung dahil sa hiya o sa biglang tibok ng puso ko.

Ang Papa ni Aira ay kaibigan ng itay ko kaya kami nagkakilala, mula noon, naging madalas ang pagkikita namin. Nagdadala siya ng pananghalian para sa ama niyang nagtuturo, pero dumaraan muna sa bukid.

Nagkukuwento siya ng buhay sa lungsod. Ako nama’y tahimik lang, nakikinig, humahanga. Buti nga hindi siya maarte tulad ng iba. Kung maarte siguro si Aira hindi ko na ito kakausapin.

Hanggang isang araw, siya na rin ang nagsabi:

"Alam mo Leo, masarap makinig sa katahimikan mo. Para kang araro tahimik pero alam mong may lalim."

Hindi ko nga din maintindihan ibang sinasabi ni Aira sa totoo lang Pero gumagaan ang pakiramdam ko Pag kasama siya. At nahuhulog na din ako sa kanya.

Doon nagsimula ang pag-usbong ng damdamin. Sa pagitan ng putik, pawis, at araw, may umusbong na pag-ibig na hindi namin agad inamin. Pero ramdam, ramdam ko rin na may namumuong pagmamahal ang pagtingin ni Aira saken.

Hindi madali ang lahat. Pinagbawalan siya ng kanyang ama. Aniya, hindi raw ako sapat para sa kanyang anak. Magsasaka lang. Walang natapos. Walang kinabukasan.

Pero si Aira? Hindi siya umatras. Lumaban siya. Pinaglaban Niya ang pag-iibigan namin. Ayoko namang maging hadlang sa tagumpay o pangarap ni Aira kaya hindi ko siya pinagbawalan sa mga gusto niyang abutin Lalo na sa pagaaral Niya. 

Lumipas ang mga taon.

Ako’y patuloy sa pagsasaka. Siya nama’y naging guro rin, tulad ng kanyang ama. Sa lahat ng pwedeng lugar, sa amin siya nanatili. Niligawan ko si Aira pagtapos ng tatlong buwan ay sinagot Niya ako ng palihim. 

Simpleng pag-ibig. Tahimik. Wala sa Facebook. Wala sa fancy dates. Pero totoo.

Hanggang sa dumating ang isang alok.

Scholarship mula sa isang NGO para kay Aira. Master’s degree sa Cebu. Full scholarship, lahat sagot.

Gusto Kong maabot ni Aira lahat ng kanyang mga pangarap sa isip ko hindi ko siya pipigilan dadamayan ko siya hangga't maabot Niya ang mga gusto Niya sa buhay.

"Kailan ka babalik?" tanong ko habang pinupunasan ang pawis ko.

"Hindi ko alam, Leo… pero babalik ako."

Ngumiti ako.

"Sige, maghihintay ako. Dito lang ako. Dito sa lupaing ito na tinuruan akong magmahal."

Naaalala ko pa bago siya umalis umulan ng malakas gabi yun, bumuhos ang ulan. Nasa maliit akong kubo. Dumating si Aira, basang-basa, may dalang tinapay at kumot.

"Pwede bang Dito muna ako." sabi niya habang nanginginig.

Kumuha ako ng tuyong damit ko na bagong laba lang at inalok sa kanya para makapagpalit ng damit. Binuksan ang ilawan. Tinakpan ko siya ng tuwalya. Tumitig siya sa akin. Huminga ng malalim.

"Leo… ‘hintayin mo ako. Sabi Niya sa akin at unti unti siyang lumapit.

Hindi ko alam kung paano kami napunta sa ilalim ng banig. Puno ng bulong, halik, at damdaming pinigilan ng ilang buwan.

Ang bawat haplos ay parang panatang "kahit anong mangyari, akin ka."

Nang gabing 'yon, hindi lang lupa ang binungkal ko. Pati puso ko.

Hanggang may nangyari samin Isang beses.

Pagtapos ng gabing Yun, araw na ng kanyang pag-alis.

Una, may mga sulat. Tapos naging chat. Tapos naging 'seen'.

Tapos wala na.

Limang taon ang lumipas.

Ako’y nagtayo ng sarili kong maliit na farm business. May nagtiwala. May bumili ng ani ko. Umangat kahit paano.

Hanggang sa minsang nag-deliver ako ng gulay sa bayan, nakita ko siya.

Suot ang bestidang dati kong nakikitang puti ngayon ay pula. Hawak ang kamay ng isang batang lalaki. May lalaking sumalubong sa kanila. Hinawakan siya sa likod.

Ngumiti siya sa akin, saglit. Yung ngiti na parang may gustong sabihin pero hindi na kayang sabihin.

Ngumiti ako pabalik.

Yun na 'yon.

Ngayon, may sarili na rin akong pamilya.

May asawa akong mabait, may dalawang anak. Wala akong reklamo. Mahal ko sila. Totoo 'yan.

Pero minsan sa hatinggabi, kapag tahimik ang lahat, may alaala pa ring dumarating ang ngiti niya, ang tinig niyang humahanga sa katahimikan ko, at ang mga yapak namin sa basang palayan.

Minsan naiisip ko…

Bakit kaya hindi kami ang nagkatuluyan? Bakit kailangang mamili sa pagitan ng pag-ibig at pangarap?

Pero alam ko na rin ang sagot.

Dahil ang pag-ibig na totoo… marunong bitawan, marunong magparaya, marunong magpa-araro ng sariling puso para sa mas tuwid na landas.

Kung may matutunan kayo sa kwento ko, ito 'yon:

Hindi lahat ng taong minahal natin ay para sa atin.

Minsan, sila ay dumaan lang para itanim sa atin ang tamang aral sa tamang panahon.

Tulad ng araro, nasasaktan ang lupa tuwing binubungkal. Pero sa sakit na 'yon, may tumutubong pag-asa. May binhing sumusulpot.

At minsan, ang pag-ibig, hindi dapat sukatin kung sino ang nagtagumpay na magkatuluyan, kundi kung sino ang handang magparaya para sa kinabukasan ng isa’t isa.

Ako si Leo.

Siya si Aira.

Dalawang pusong bumungkal ng lupa ngunit magkaibang binhi ang itinanim.

Parehong tumubo. Parehong naging masagana.

Pero sa magkaibang bukid.

At okay lang. Dahil sa bawat bakas ng araro, may paalala: minsan, may dumaan na pagmamahal sa lupa ng aking puso. 💔🌾